Zo werf je meer vrijwilligers voor jouw organisatie

In mei publiceerde het CBS nieuwe cijfers over het aantal vrijwilligers in Nederland. Dit aantal neemt namelijk al jaren af. In 2012 deed de helft van Nederland vrijwilligerswerk, in 2022 was dit nog 41%. Uit een recent onderzoek van Motivaction blijkt echter dat de bereidheid om vrijwilligerswerk te doen veel hoger ligt dan die 41%. Zo geeft 56% aan bereid te zijn zich in de toekomst vrijwillig in te zetten voor een maatschappelijke organisatie zoals een goed doel of vereniging. Hoe kunnen organisaties deze bereidheid beter benutten en omzetten naar daadwerkelijke actie? In deze blog vertellen we je hoe een goede doelgroepstrategie helpt om meer mensen te motiveren zich vrijwillig in te zetten voor jouw organisatie.

Waarom doen Nederlanders vrijwilligerswerk? 

Nederlanders hebben verschillende drijfveren om vrijwilligerswerk te doen. De belangrijkste redenen zijn vaak dat anderen helpen een goed gevoel geeft en dat ze nieuwe mensen leren kennen. Een gebrek aan tijd en geen verplichtingen willen, zijn de twee belangrijkste drempels om geen vrijwilligerswerk te doen. Ons onderzoek laat wel verschillen tussen groepen zien in de mate waarin deze drijfveren en drempels een rol spelen. 

Het Mentality-model maakt deze verschillen tussen groepen inzichtelijk en biedt handvatten om drempels weg te nemen. We lichten drie groepen uit het model voor je uit en zetten op een rij welke gedragsbeïnvloedingstechnieken het beste werken bij welke doelgroep. Op deze manier vergroot je de kans dat mensen zich vrijwillig inzetten voor jouw organisatie.

Moderne burgerij​: De conformistische, statusgevoelige burgerij die het evenwicht zoekt tussen traditie en moderne waarden als consumeren en genieten. 
Waarden: ​ Respect, discipline, orde, familiegeluk, gezelligheid, zekerheid, erbij horen, genieten, comfort, doe maar gewoon…​ ​

Social modeling & garanties

Moderne burgers doen minder vaak vrijwilligerswerk dan de meeste andere Mentality milieus. Ze zijn ook minder vaak bereid dit in de toekomst wél te doen. Druk zijn en geen verplichtingen willen, zijn voor hen belangrijke drempels. Het betreft echter een zeer grote groep Nederlanders waardoor het loont hen in de werving van nieuwe krachten niet links te laten liggen. 

Voor moderne burgers die wel bereid zijn zich vrijwillig in te zetten vormen de gezelligheid, sociale contacten opdoen en iets kunnen betekenen voor de directe omgeving en bekenden belangrijke drijfveren. 

Door te laten zien dat mensen die op hen lijken ook vrijwilligerswerk doen, kun je deze drempels verlagen. Dit heet social modeling. Moderne burgers nemen graag een voorbeeld aan mensen waarmee zij zich kunnen identificeren. Wanneer gelijkgestemden met een vergelijkbaar leven het goede voorbeeld geven, dan kan hen dat inspireren hetzelfde te doen en hun zelfvertrouwen vergroten.

Een mooi voorbeeld van social modeling is de reclame van Een tegen eenzaamheid. Deze laat zien hoe simpel het is om iets te doen voor iemand die eenzaam is.

Bied deze doelgroep tevens de garantie dat het vrijwilligerswerk ook echt vrijwillig is en dat zij nergens aan vast zitten. Kader taken duidelijk af maar zorg ook voor enige flexibiliteit door verschillende manieren en activiteiten te bieden waarop zij zich in kunnen zetten. Gebruik een respectvolle, beleefde tone of voice en benadruk de gezelligheid en laagdrempeligheid.

De opwaarts mobielen: De carrièregerichte individualisten met een fascinatie voor status, technologie, risico en spanning, maar ook gericht is op gezin en familie. 
Waarden: Work hard, play hard, iets bereiken, risico- en spanningszoekers, if you have it, flaunt it. 

Tailoring & winstframing

Opwaarts mobielen denken niet echt na over vrijwilligerswerk. Verder benaderen organisaties deze groep niet proactief. Dit zijn drempels voor deze groep om zich in te zetten als vrijwilliger. Deze groep gericht en proactief benaderen en hen concreet de vraag te stellen is dus stap één. 

Probeer vervolgens door middel van tailoring de doelgroep verder over de streep te trekken. Met deze techniek speel je in op de motivatie, kennis en vaardigheden van de betreffende persoon. Vraag bijvoorbeeld een fervent sporter of deze training wil geven aan jongeren of een vormgever mee te denken over jouw huisstijl.

Benadruk daarnaast ook wat de voordelen van vrijwilligerswerk voor henzelf zijn. Dit noemen we winstframing. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe vaardigheden leren, een nuttige aanvulling op je cv of een kans om je netwerk uit te breiden. Moedig ze tot slot aan met een boodschap die optimistisch, prikkelend en ambitieus is. 

 Een voorbeeld van een bedrijf dat vrijwilligers werft met behulp van winstframing is Starbucks. Met hun programma "Starbucks Community Service" bieden ze werknemers de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te doen in hun eigen woonplaats. In de reclame voor het programma benadrukt Starbucks de voordelen en winst die vrijwilligerswerk biedt, zowel voor de gemeenschap als voor de werknemers zelf.

Kosmopoliet​: Kritische wereldburgers die postmoderne waarden als ontplooien en beleven integreren met moderne waarden als succes, materialisme en genieten. 
Waarden: Nieuwsgierig, brede interesse, statusgericht, esthetisch, presteren, gejaagd, de wereld is mijn speelveld.

Aanspreken op waarden

Iets kunnen bijdragen aan de maatschappij en bescherming van de natuur of het klimaat zijn voor kosmopolieten vaker drijfveren om vrijwilligerswerk te doen. Je overtuigt deze doelgroep door duidelijk te communiceren hoe zij middels vrijwilligerswerk voor jouw organisatie een bijdrage leveren aan één of meer van deze thema’s. Op deze manier laat je zien waarom vrijwilligerswerk aansluit bij voor hen belangrijke waarden en daarom bij hén past.

De grootste drempel voor kosmopolieten om zich als vrijwilliger in te zetten is dat ze niet weten wat de mogelijkheden zijn. Inzicht geven in de verschillende manieren waarop zij kunnen bijdragen is een mooie eerste stap. Omdat het een nieuwsgierige en kritische groep betreft, is het daarnaast van belang ze te informeren over wat jouw organisatie precies doet om doelstellingen te behalen en hoe zij daar met hun inzet aan bijdragen.

Onderzoek van Motivaction vond plaats in april 2023. N=1.243 Nederlanders tussen de 18-80 jaar, representatief voor leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, regio en waardeoriëntatie.