Veel Nederlanders zijn bereid duurzamer te leven. Ze kopen minder kleding, kiezen vaker voor milieuvriendelijke meubels en pakken de trein in plaats van het vliegtuig. Toch stokt die bereidheid zodra het ongemakkelijk, duur of ingrijpend wordt. Klein wonen? De auto inruilen voor een deelauto? Daar haakt een meerderheid af. Dat blijkt uit de Monitor Duurzaam Leven in opdracht van Milieu Centraal, aangehaald in Het Parool. De uitkomsten onderstrepen een bekend spanningsveld: we willen best verduurzamen, maar het moet wel haalbaar blijven.
Draagvlak genoeg, mits het haalbaar is
Volgens het onderzoek hoeven beleidsmakers niet bang te zijn voor weerstand bij nieuwe duurzaamheidsmaatregelen. De bereidheid ís er. Maar de voorwaarden zijn duidelijk: de duurzame keuze moet de makkelijke én betaalbare keuze zijn. “Een nieuw kabinet hoeft niet voorzichtig te zijn,” stelt directeur kenniscentrum Milieu Centraal Ika van de Pas in Het Parool. “We moeten er alleen voor zorgen dat de duurzaamste keuze ook de gemakkelijkste en goedkoopste keuze wordt.”
Dat klinkt eenvoudig, maar raakt een fundamentele uitdaging. Hoe maak je duurzame keuzes daadwerkelijk bereikbaar voor brede groepen mensen, ook buiten de grote steden of bij lagere inkomens? En hoe neem je diepgewortelde gewoontes – zoals de auto voor de deur – daarin mee?
Waar ligt de grens?
De kloof tussen wat mensen willen en wat ze doen, zit vaak in comfort en controle. Minder vliegen binnen Europa? Voor velen prima. Maar kleiner wonen of overstappen op een warmtepomp – met alle kosten en aanpassingen van dien – is een ander verhaal. Ook afscheid nemen van de eigen auto en volledig vertrouwen op deelmobiliteit blijkt een brug te ver.
Dit laat zien: duurzaam gedrag vraagt om realistische keuzes, passend bij de leefwereld van mensen. De bereidheid is er, maar de praktijk is weerbarstig.
Wat kun je hiermee als beleidsmaker of organisatie?
De uitkomsten van het onderzoek geven richting: sluit aan bij wat mensen wél willen. Maak duurzame keuzes aantrekkelijker door gemak, betaalbaarheid en zichtbare voordelen centraal te zetten. En: heb oog voor verschillen. Niet iedereen ervaart duurzaamheid hetzelfde; leefstijl, levensfase en overtuigingen spelen een grote rol.
Als Motivaction zien we in veel onderzoeken terug dat gedragsverandering pas echt succesvol is als het aansluit bij de waarden van je doelgroep. Dus niet alleen zenden, maar begrijpen wat mensen beweegt en belemmert.
Wil je meer informatie over de Monitor Duurzaam Leven? Inzicht in de bereidheid van jouw doelgroep tot duurzaam gedrag? Of ben je benieuwd hoe je beleidskeuzes of campagnes beter kunt laten aansluiten bij waarden en leefstijl? Neem contact op met onze gedrag- en duurzaamheidsexperts.
